عدالت به مثابه پایه مشروعیت نظام
به گزارش آموزشگاه ما، آنچه که اصیل و موجب مشروعیت و قوام ساختار ها و اقدامات بعدی در نظر گرفته می گردد عدالتخواهی است و مابقی امکان ها و اعمال درسایه این اصل واجد مهرتایید و مقبول خواهد بود.
با ما همراه باشید و درباره وبلاگ ساعت اینترنتی بیشتر بدانید.
گروه دانشگاه خبرنگاران، عرفان خیرخواه؛ در نوع روبروه با مفهوم عدالت و ارزش گذاری آن دیدگاه های متفاوتی وجود دارد که هر کدام از نقطه نظر خود اهمیت و اعتبار خاصی را نسبت به آن قائل هستند . در بعضی دیدگاه ها عدالت به عنوان امری فرعی و ثانوی درنظر گرفته شده و بر تقدم یا اصالت مفاهیم دیگری چون توسعه مالی، امنیت، ولایت و مواسات تکیه می نمایند که در ادامه به توضیح آنها خواهم پرداخت.
در دیدگاهی که می گردد با نام توسعه مقدم بر عدالت از آن یاد کرد رشد مالی به عنوان اولویت حکمرانی مفروض پنداشته می گردد و پس از دستیابی و وصول به آن نوبت به اجرا و پیاده سازی عدالت می رسد . در این رویکرد پرداختن و وقع نهادن بر عدالت قبل از توسعه مالی به معنای توزیع فقر بوده که کلیت جامعه را با ناکامی و محرومیتی فراگیر روبرو خواهد نمود .
همچنین در دیدگاه دیگری موسوم به امنیت مقدم بر عدالت آنچه که امری اصیل و اوّلی در نظر گرفته می گردد مفهوم امنیت با تعاریفی مُوَسَّع و بسیط با رویکردی به شدت منکوب نماینده کنش ها و حرکت های اجتماعی و مطالبات عمومی است که از قضا درنهایت این رویکر به ضد خود بدل شده و تهدیدی امنیتی برای یکپارچگی کشور فراهم خواهد نمود.
علاوه بر این ها در دیدگاه نوپدید دیگری تحت عنوان ولایت مقدم بر عدالت دوگانه کاذبی پی ریزی و مطرح می گردد که عدالت و خصوصا عدالتخواهی را مقابل و متعارض با ولایت متصور می گردد که هرگونه تفاوت فکری یا تمایز نظری با ولیّ را به معنای ضدّیت با ولایت قلمداد می نماید و فرجام کار عدالتخواهان را همانند خوارج ، فرقان و... در نظر می گیرد و به این شیوه خواسته یا ناخواسته درصدد مهار جریان عدالتخواهی بر می آید.
در ادامه به دیدگاه مواسات برتر از عدالت می پردازم که با قلب واقعیات حیات عینی که تجربه زیسته مردم بوده سوت سرانجام تئوری پردازی و سخن گفتن درباره عدالت و عدالتخواهی را نواخته و به راهنمایی توان اجتماعی به عمل دیگری چون مواسات و بخشش مشغول می گردد که اراده عمومی را بجای مبارزه با تبعیض ها و فسادها و اصلاح ساختارهای معیوب و مولد نابرابری به ایثار و بخشش اموال شخصی به نیازمندان و محرومان دعوت می نماید که البته این رویکرد بعدها به مشی حاکمیتی هم تسری می یابد.
اما در سرانجام به دیدگاه متفاوتی تحت عنوان عدالت به مثابه پایه مشروعیت اشاره خواهم کرد که عدالت و عدالتخواهی را به عنوان مبنا و اساس مشروعیت نظام حکمرانی تلقی کرده و موجودیت و ادامه حیات سیاسی و هرگوته تصرف خود را منوط به پیگیری عدالت و عدالتخواهی می داند . در این دیدگاه آنچه که اصیل و موجب مشروعیت و قوام ساختارها و اقدامات بعدی در نظر گرفته می گردد عدالتخواهی است و مابقی امکانها و اعمال درسایه این اصل واجد مهرتایید و مقبول خواهد بود.
بنابراین بدون درپیش دریافت عدالتخواهی سایر اعمال و تصرف ها و اقدامات ، مشروعیتی نداشته و فاقد اعتبار خواهد بود و در صورت سعی بر اجرا و نهادینه کردن عدالت و مبارزه با تبعیض می توان امور دیگر را سامان بخشید و در آنها دخل و تصرف نمود.
عرفان خیرخواه - دبیر واحد سیاسی انجمن اسلامی دانشجویان دفتر تحکیم وحدت دانشگاه تبریز
انتشار یادداشت های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط خبرنگاران نیست و صرفاً منعکس نماینده نظرات گروه ها و فعالین دانشجویی است.
منبع: خبرگزاری دانشجو