15 علامت شایع بیماری ام اس در زنان
به گزارش آموزشگاه ما، ام اس نوعی بیماری خود ایمنی است که باعث ایجاد اخلال در جریان اطلاعات در حال تبادل در سیستم اعصاب مرکزی می شود. این بیماری علائم مختلفی را در افراد مبتلا ایجاد می کند و می تواند روی زنان تأثیرات متفاوتی نسبت به مردان داشته باشد.
محققان هنوز به طور تعیین نمی دانند چه عواملی باعث ابتلا به این بیماری می شود. ام اس در صورت پیشرفت، باعث می شود که سیستم ایمنی بدن نوعی بافت به نام میلین که عایق فیبرهای عصبی است را از بین ببرد. بدون وجود میلین کافی، انتقال و دریافت صحیح سیگنال ها برای سیستم عصبی به شدت سخت می شود.
ام اس به طور تصادفی ممکن است بر اعصاب مغزی، نخاع یا حتی چشم ها تأثیر بگذارد؛ به این معنی که این بیماری می تواند طیف وسیعی از علائم جسمی، روحی و عاطفی غیر قابل پیش بینی را ایجاد کند که از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
در این مقاله از خبرنگاران مگ، ما درباره برخی از رایج ترین علائم ام اس صحبت می کنیم و شرح می دهیم که چرا علایم این بیماری در زنان تا حدودی متفاوت از مردان است. علاوه بر این روش های تشخیص و درمان آن را هم بررسی می کنیم. با ما همراه باشید.
علائم ام اس در زنان
علائم این بیماری در خانم ها تا حدودی مشابه مردان است، اما به دلیل تغییرات هورمونی در زنان می تواند شامل برخی از علائم اضافی شود.
این بیماری همچنین می تواند تأثیرات متفاوتی بر سلامت جنسی زنان و عملکرد مثانه آن ها داشته باشد.
علائم ام اس در زنان به شرح زیر است.
1. مسائل بینایی
برای بسکمک از افراد، مشکل بینایی اولین علامت قابل مشاهده ام اس است.
این بیماری می تواند برای بینایی فرد مسائل مختلفی ایجاد کند که معمولا شامل علائم زیر است؛
- تاری دید
- کمرنگ دیدن رنگ ها یا دید کنتراست
- حرکت دردناک چشم
- نابینایی در یک چشم
- مشاهده نقطه تاریک در حوزه دید
افراد مبتلا به این بیماری به دلیل ملتهب شدن اعصاب بینایی یا وجود آسیب در مسیرهای عصبی که هماهنگی بینایی و حرکت چشم را کنترل می کنند، دچار مسائل بینایی می شوند.
اگرچه مسائل مرتبط با بینایی ناشی از این بیماری می توانند ترسناک باشند، اما باید بدانید که بیشتر آن ها بدون درمان برطرف می شوند یا در صورت نیاز به معالجه، به سادگی درمان می شوند.
2. بی حسی
بی حسی در صورت، بدن، بازوها یا پاها یکی دیگر از علائم رایج بیماری ام اس است و اغلب یکی از علائم اولیه این بیماری است.
این بی حسی می تواند از حالت خفیف و غیر قابل تشخیص تا حالت شدید که باعث ایجاد تداخل در فعالیت های روزمره (نگه داشتن اشیا و راه رفتن و…) می شود، متغیر باشد.
بیشتر علائم بی حسی ناشی از این بیماری بدون مصرف دارو برطرف می شوند و همیشگی نیستند.
3. خستگی
خستگی یکی از علائم رایج ام اس است.
حدود 80 درصد افراد مبتلا به این بیماری حالت خستگی دائمی یا خستگی بدون علت را تجربه می کنند.
گاهی اوقات، علت خستگی به یکی دیگر از علائم ام اس مربوط می شود. به عنوان مثال، افراد مبتلا به اختلال عملکرد مثانه ممکن است خواب با کیفیتی نداشته باشند چون برای رفتن به دستشویی مجبورند در طول شب بارها بیدار شوند.
مبتلایان به ام اس که دچار اسپاسم عضلانی شبانه هستند، ممکن است خواب خوبی نداشته باشند و این مسأله باعث شود که در طول روز احساس خستگی کنند. این بیماری همچنین می تواند خطر بروز افسردگی را افزایش دهد، که خود می تواند باعث خستگی شود.
نوع دیگری از خستگی که به نظر می رسد فقط در این بیماری وجود دارد، احساس سستی نام دارد. خستگی فرد در صورتی می تواند احساس سستی باشد که:
- به طور روزانه اتفاق بیفتد.
- در طول روز بدتر شود.
- صبح اتفاق بیفتد، حتی بعد از یک خواب خوب.
- با گرما یا رطوبت بدتر شود.
- در فعالیت های روزمره فرد اختلال ایجاد کند.
- با اختلالات جسمی یا افسردگی ارتباطی نداشته باشد.
4. مسائل مثانه
مسائل مربوط به مثانه حداقل 80 درصد افراد مبتلا به ام اس را درگیر می کند. این مسائل وقتی بروز پیدا می کنند که سیستم ارسال سیگنال عصبی آسیب دیده باشد و نتواند عملکرد اسفنکتر ادرار و مثانه را مدیریت کند.
این بیماری می تواند مثانه را در نگه داشتن مایعات با مشکل روبرو کند و همچنین مقدار مایعاتی را که می تواند ذخیره کند هم کاهش دهد و باعث علائمی مانند زیر شود؛
- تکرر ادرار یا حالت ادرار فوری
- ایجاد وقفه در شروع ادرار کردن
- تکرر ادرار شبانه
- ناتوانی در تخلیه مثانه
- ناتوانی در نگه داشتن ادرار یا نشت ادرار
5. مسائل روده
بسکمک از افراد مبتلا به ام اس مسائل روده ای همانند مسائل زیر را تجربه می کنند؛
- یبوست
- اسهال
- از دست دادن کنترل روده
مسائل روده ای می تواند سایر علائم این بیماری را به خصوص مسائل مثانه ای، سفتی عضلات و اسپاسم غیر ارادی عضلات را وخیم تر کند.
محققان بر این باورند که به دلیل آسیب های عصبی ناشی از این بیماری، افراد مبتلا به آن در کنترل روده خود مشکل دارند. برخی از مبتلایان به این بیماری ممکن است هنگام یبوست دچار مشکل در کنترل روده خود شوند.
6. درد
برخی تحقیقات اجرا شده نشان می دهد که 55 درصد از افراد مبتلا به ام اس از نظر بالینی درد قابل توجهی را تجربه می کنند، در حالی که 48 درصد آن ها با درد مزمن زندگی می کنند. زنان مبتلا به این بیماری معمولا بیشتر از مردان، به عنوان یکی از علایم این بیماری درد را تجربه می کنند.
به نظر می رسد که درد حاد حاصل از این بیماری به دلیل بروز مسائل در یاخته های عصبی است که مسؤول انتقال اطلاعات حسی در سیستم اعصاب مرکزی هستند.
برخی از علائم درد حاد که به ام اس ارتباط دارند به شرح زیر هستند؛
نورالژی تریژمینال: دردی خیره کننده در صورت که ممکن است افراد آن را با دندان درد اشتباه بگیرند.
علامت لرمیت: احساسی کوتاه شبیه شوک الکتریکی که از پشت سر به سمت پایین گردن و ستون فقرات حرکت می کند و معمولا پس از خم شدن به جلو اتفاق می افتد.
آغوش ام اس: احساس خنجر خوردگی، فشار، درد یا سوزش در اطراف تنه یا در پاها یا بازوها.
برخی از علائمی که افراد مبتلا به درد مزمن ام اس معمولا گزارش می کنند از قرار زیر است؛
- احساس سوزش و سوختگی
- درد
- احساس سوزن سوزن شدن
- احساس خار خوردگی
بسکمک از افراد مبتلا به این بیماری درد مزمن را هم به عنوان یکی از اثرات ثانویه این بیماری تجربه می کنند. این مسأله می تواند به دلیل مسائل زیر باشد؛
- تغییرات در الگوی راه رفتن
- سفتی عضلات، گرفتگی و اسپاسم
- استفاده نادرست از وسایل کمکی حرکتی
- تغییرات عضلانی در اثر از دست دادن تحرک
7. تغییرات شناختی
بیش از 50 درصد از افراد مبتلا به ام اس تغییراتی در حوزه شناختی خود تجربه می کنند، به این معنی که ممکن است گاهی اوقات با مسائل زیر روبه رو شوند؛
- پردازش اطلاعات جدید
- یادگیری و به خاطر سپردن اطلاعات جدید
- سازمان دهی اطلاعات و حل مسأله
- تمرکز و حفظ توجه
- درک صحیح محیط پیرامون خود
- درک و استفاده از زبان
- انجام محاسبات
علائم شناختی این بیماری به طور معمول در سطح خفیف تا متوسط است و فقط برخی جنبه های شناختی فرد را تحت تأثیر خود قرار می دهد.
به صورت نادر، در افراد مبتلا به این بیماری ممکن است مسائل شناختی به طور کامل از بین برود.
8. افسردگی
برای مبتلایان به ام اس، افسردگی بالینی یکی از علائم رایج است.
افسردگی بالینی یکی از رایج ترین علائم بیماری این بیماری است. افسردگی در افراد مبتلا به ام اس بیشتر از افرادی است که سایر بیماری های مزمن را دارند.
اگرچه تقریبا همه افراد دوره هایی از غم و اندوه را تجربه می کنند، اما افسردگی بالینی به علائمی از افسردگی اشاره دارد که حداقل 2 هفته ادامه داشته باشند.
برخی از علائم افسردگی بالینی
- از دست دادن علاقه به فعالیت های روزمره
- افزایش یا کاهش اشتها
- احساس غم و اندوه
- تحریک پذیری
- بی خوابی یا خواب بیش از حد
- خستگی
- احساس گناه و بی ارزشی
- مشکل در تفکر یا تمرکز
- تغییرات رفتاری
- افکار مرتبط با مرگ یا خودکشی
افسردگی بالینی می تواند سایر علائم مرتبط به این بیماری را تشدید کند، از جمله:
- خستگی
- درد
- تغییرات شناختی
9. ضعف عضلات
بسکمک از افراد مبتلا به ام اس ضعف عضلانی را تجربه می کنند. این علامت به دلیل آسیب به رشته های عصبی است که به کنترل عضلات کمک می کند.
افراد مبتلا به این بیماری همچنین ممکن است به دلیل استفاده نکردن از عضلات در طولانی مدت و تحلیل رفتن آن ها، ضعف عضلانی را تجربه کنند.
ضعف عضلانی مرتبط با ام اس می تواند هر قسمت از بدن فرد را تحت تأثیر قرار دهد. هنگامی که ضعف عضلانی روی عضلات ران، مچ پا و زانوها تأثیر می گذارد، راه رفتن و تحرک برای افراد مبتلا به این بیماری بسیار چالش برانگیز می شود.
10. سفتی و اسپاسم عضلات
ام اس می تواند باعث اسپاستیسیتی شود، یعنی سفتی عضلات و اسپاسم عضلانی غیرارادی در اندام ها، به خصوص پاها.
برخی از علائم و نشانه های حالت اسپاستیک
- احساس فشار و تنگی در مفاصل یا اطراف آن
- اسپاسم دردناک و غیرقابل کنترل در بازوها و پاها
- درد پایین کمر
- خم و راست شدن در قسمت های باسن و زانوها مشکل می شود.
- نزدیک شدن لگن و زانوها به هم با مشکل روبه رو می شود.
11. سرگیجه و نداشتن تعادل
برخی از مبتلایان به ام اس سرگیجه، احساس سبکی سر، ضعف و حالت از هوش رفتن را به طور مکرر تجربه می کنند.
در حالت های نادر، آن ها احساس بی تعادلی را تجربه می کنند، طوری که فرد احساس می کند محیط اطرافش در حال چرخش است.
این بیماری با آسیب رساندن به مسیرهای عصبی که داده های ورودی فضایی، بینایی و حسی را به مغز منتقل می کنند و باعث حفظ تعادل در بدن فرد می شوند، باعث سرگیجه می شود.
علائم سرگیجه عموما به صورت زیر هستند؛
- مشکل در حفظ تعادل
- حالت های مشابه دریازدگی یا ماشین زدگی
- تهوع و استفراغ
- احساس سبکی
- احساس چرخش خود یا محیط
12. مسائل جنسی
افراد مبتلا به ام اس اغلب مسائل جنسی را تجربه می کنند و ممکن است در تحریک شدن یا ارگاسم با مشکل روبرو شوند.
این بیماری همچنین می تواند ترشح مایعات طبیعی روان کننده واژن را کاهش دهد و به طور بالقوه رابطه جنسی را برای زنان دردناک کند.
این بیماری همچنین می تواند با آسیب رساندن به اعصاب در مسیرهای عصبی مرتبط با پاسخ جنسی که مغز و اندام های جنسی فرد را به هم متصل می کند، مسائل جنسی ایجاد کند.
افراد مبتلا به این بیماری همچنین می توانند به واسطه سایر علائم آن مسائل جنسی را تجربه کنند، مانند:
- اسپاسم و سفتی عضلات
- خلق و خوی یا عزت نفس پایین
- خستگی
13. تغییرات عاطفی ناشی از ام اس
ام اس می تواند طیف گسترده ای از علائم و تغییرات عاطفی را ایجاد کند، از جمله:
- نوسانات خلقی
- خنده یا گریه های غیرقابل کنترل
- تحریک پذیری
- غم و اندوه
- نگرانی، ترس و اضطراب
- پریشانی، عصبانیت یا ناامیدی
بروز این شرایط عاطفی غیرقابل پیش بینی است، اغلب دارای علائم نوسانی است و می تواند برای فرد ناتوان کننده و ترسناک باشد.
ام اس همچنین می تواند با آسیب رساندن به رشته های عصبی مغز، باعث ایجاد تغییرات عاطفی در افراد شود. برخی از داروهایی که افراد برای مدیریت این بیماری مصرف می کنند هم می توانند باعث تغییر خلق و خو شوند.
به عنوان مثال، کورتیکواستروئیدها می توانند عوارض عاطفی زیادی از جمله زیر داشته باشند؛
- اضطراب
- تحریک پذیری
- حساسیت بیش از حد
- گریه
- بی قراری
- ترس
14. مشکل در راه رفتن
افراد مبتلا به این بیماری عموما در راه رفتن خود با مسائلی روبرو می شوند. علائم ام اس که بر نحوه راه رفتن فرد تأثیر می گذارد عبارت اند از:
- سفتی و اسپاسم عضلانی
- بی حسی یا سایر مسائل حسی در لگن، پاها، مچ پا یا پنجه پا
- خستگی
- ضعف عضلانی
- نداشتن تعادل
15. تأثیرات هورمونی ام اس
برخی شواهد نشان می دهد که ام اس به دلیل تغییرات هورمونی که ایجاد می کند، می تواند روی زنان تأثیرات متفاوت زیر را نسبت به مردان داشته باشد.
قاعدگی
مطالعات اجرا شده نشان می دهد که زنان مبتلا به ام اس در طی هفته اول شروع پریود خود علائم شدیدتر و وخیم تری را تجربه می کنند.
مطالعات دیگری که مبتنی بر استفاده از فناوری اِم آرآی بوده همچنین نشان داده است که فعالیت این بیماری با توجه به سطوح مختلف هورمونی فرد در دوران قاعدگی تغییر می کند.
بارداری
بارداری می تواند خطر وخیم تر شدن علائم ام اس را کاهش دهد، به خصوص در سه ماهه دوم و سوم.
محققان بر این باورند که در طی بارداری به خاطر بالا رفتن سطح ترکیباتی که به کاهش التهاب و اثرات مخرب ام اس کمک می کنند، می تواند علائم این بیماری را کاهش دهد.
در خانم های باردار هم به طور طبیعی مقادیر بیشتری کورتیکواستروئید در جریان خونشان وجود دارد که خود نوع دیگری از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی است.
اگرچه بارداری می تواند برخی از علائم ام اس را به طور موقت کاهش دهد، اما علائم این بیماری در 3 تا 6 ماه اول پس از زایمان بازگشت می کنند. با این حال، در دراز مدت، هیچ ارتباط اثبات شده ای بین بارداری و خطر ناتوانی برای افراد مبتلا به ام اس وجود ندارد.
در حالی که باردار بودن می تواند به طور موقت خطر وخیم تر شدن علائم ام اس را کاهش دهد، اما باید به خاطر داشت که بارداری تنش جسمانی زیادی را به بدن وارد می کند که می تواند برخی از علائم خاص بیماری ام اس را تشدید کند.
علاوه بر این، برخی از داروهایی که افراد برای ام اس استفاده می کنند در دوران بارداری بی خطر نیستند و علائم را بدتر می کنند.
افراد مبتلا به ام اس که باردار هستند یا قصد بارداری دارند، باید درباره داروهای مصرفی خود با پزشک خود مشورت کند.
برخی از علائم ام اس که بارداری اغلب آن ها را تشدید می کند به شرح زیر هستند؛
- خستگی
- مسائل در راه رفتن
- مسائل مثانه و روده
یائسگی
علائم ام اس ممکن است بعد از یائسگی بدتر شوند، به دلیل این که کاهش سطح استروژن بر پیشرفت بیماری تأثیر منفی می گذارد.
با این حال، تشخیص اینکه علائم ام اس به دلیل یائسگی بدتر می شود یا اینکه فقط به به خاطر افزایش سن است یا حتی پیشرفت بیماری، امری سخت است.
برای درک بهتر رابطه بین یائسگی و علائم ام اس هنوز باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
علائم نادرتر ام اس
در حالی که علائم بالا شایع ترین علائم ام اس هستند، اما این بیماری بر روی هر فرد تأثیرات متفاوتی می گذارد. علائم نادرتر ام اس به صورت زیر هستند؛
- مسائل گفتاری
- تشنج
- کاهش یا از دست دادن شنوایی
- مسائل بلع
- لرزش
- مسائل تنفسی
- خارش
- سردرد
بروز ام اس در زنان
طبق اعلام انجمن ملی ام اس آمریکا، زنان حداقل دو یا سه برابر بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا می شوند.
به طور کلی، به نظر می رسد بیماری ام اس تأثیرات مشابهی روی زنان و مردان دارد. با این حال، پزشک نمی تواند پیش بینی کند که علائم شخص مبتلا به این بیماری چه چیزهایی خواهد بود یا اینکه شدت علائم و سرعت پیشرفت بیماری چقدر خواهد بود.
دلیل این امر این است که این بیماری به طور تصادفی به میلین فرد حمله می کند و اعصابی که بر آن ها تأثیر می گذارد از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
اگرچه مردان و زنان مبتلا به این بیماری اغلب علائم مشابهی را تجربه می کنند، اما عوامل خاصی مانند قاعدگی، بارداری و یائسگی می تواند علائم ام اس را در زنان تحت تأثیر قرار دهند.
نکته پایانی
ام اس یک بیماری خود ایمنی است که به طور تصادفی بر قسمت هایی از سیستم اعصاب مرکزی تأثیر می گذارد و در نتیجه علائم جسمی، شناختی و عاطفی غیرقابل پیش بینی را ایجاد می کند.
اگرچه این بیماری بیشتر از مردان بر زنان تأثیر می گذارد، اما معمولا علائم مشابهی ایجاد می کند. با این حال، زنان ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی، مانند مواردی که در دوران قاعدگی یا یائسگی اتفاق می افتد، در علائم خود تغییراتی را مشاهده کنند.
مسائل بینایی و بی حسی موضعی تصادفی اغلب اولین علائم این بیماری هستند. افسردگی، مسائل مثانه، تغییرات شناختی و درد هم از جمله علائم رایج ام اس است.
هیچ درمانی برای بیماری ام اس وجود ندارد، اما داروهای مختلف و روش های درمانی مکمل به طور معمول می توانند به مدیریت علائم یا حتی کند شدن فرایند پیشرفت بیماری کمک کنند.
هرکسی که علائم نگران کننده ای را تجربه می کند برای تشخیص درست باید به پزشک مراجعه کند.
منبع: Medical News Today
منبع: دیجیکالا مگ