اثرات منفی تحقیر کردن بچه ها - آموزشگاه ما

به گزارش خبرنگاران به نقل از خبرنگاران ، گلنار امیرطهماسب روانشناس و درمانگر کودک و نوجوان ، درباره تحقیر بچه ها، اظهار کرد: شکی نیست که ما به عنوان والدین دوست داریم فرزندانی تحویل جامعه دهیم که دارای سلامت روانی و جسمانی باشند و در این راه سعی می کنیم از تمام توانایی ها و دانش خود استفاده کنیم.

امیرطهماسب با اشاره به اینکه ممکن است در این راه گاهی دچار اشتباهاتی نیز شویم، اضافه نمود: یکی از اشتباهات رایج در این راستا استفاده از تحقیر در روش فرزند پروی است. تحقیر اثرات جبران ناپذیری بر روح و روان کودک باقی می گذارد که ممکن است سال های سال در فرایند زندگی او تاثیر داشته باشد.

این درمانگر کودک اعلام کرد: معنی لغوی تحقیر شدن، حقیر شمردن و کوچک شمردن می باشد و متاسفانه برخی از والدین فکر می نمایند که با تحقیر و آزار های کلامی کودک، می توانند تربیت درستی انجام دهند و از این طریق اشتباهات کودک را به او بفهمانند. ولی حقیقت این است که تحقیر کردن یکی از بدترین روش های تربیتی است که اثرات مخربی در کودک می گذارد. به عنوان مثال رفتار هایی مانند مقایسه کردن کودک با دیگران، سرزنش کودک در جمع، صداکردن کودک با لقب های نامناسب و توهین آمیز، تذکر سرزنش مدوام، قطع کردن حرف کودک، پوزخند زدن به کودک را می توان نمونه هایی از تحقیر برشمارد.

وی با بیان اینکه طبق تحقیقات صورت گرفته دلایلی که والدین رو به این روش می آورند را می توان در سه دسته تقسم بندی کرد، گفت: بسیاری از والدینی که بچه ها خود را مدام تحقیر می نمایند، خود در گذشته در معرض رفتار های خشونت آمیز و تحقیرنماینده والدینشان قرار گرفته اند. به همین سبب به صورت نا خواسته و ناخودآگاه سعی در جبران عقده های خود به شیوه نامناسب تربیتی دارند. ممکن است والدین شخصیتی خود شیفته و یا همه چیز دان داشته باشند و یا حتی دچار اختلالاتی همچون افسردگی باشند و این مسائل را به صورت تحقیر به کودک خود منتقل نمایند. والدینی نیز هستند که از سبک های درست فرزند پروری اطلاعی ندارند و فکر می نمایند تحقیر کردن روش درستی برای تربیت است و ازعواقب تحقیر برای کودک شان آگاه نیستند. عدم آگاهی از شیوه های صحیح تربیتی می تواند پیامد های منفی در بزرگسالی ایجاد کند.

امیرطهماسب با اشاره به اینکه والدینی که به یکدیگر به راحتی توهین، تحقیر و فحاشی می نمایند در واقع کودک را نیز مورد خشونت کلامی خود قرار می دهند، ادامه داد: در یک مطالعه در دانشگاه مریلند تعیین شده است بچه های که شاهد خشونت های کلامی والدین خود نسبت به یکدیگر هستند بیشتر دچار افسردگی، اضطراب و مسائل شخصیتی می شوند.

این درمانگر کودک درباره آسیب های تحقیر بر کودک، اعلام کرد: اولین و مهمترین آسیب، کاهش عزت و اعتماد به نفس است. هر چقدر عزت نفس کودک پایین تر باشد امید و آرزو های او دچار نقصان می گردد و اینگونه بچه ها در برقراری ارتباط با دیگران به مشکل خواهند خورد و در بزرگسالی به این باور خواهند رسید که قادر به انجام هیچ کاری نیستند.

وی اضافه نمود: دومین مورد که می توان به آن اشاره نمود افسردگی است تحقیقات در این زمینه نشان داده است که تحقیر مدام و سرزنش کودک امکان بروز افسردگی را در بزرگسالی افزایش خواهد داد. سومین عارضه کم رویی و خجالتی بودن است که ممکن است در اینگونه بچه ها دیده گردد مقایسه شدن کودک با دیگران، جدی نگرفته شدن از سوی والدین ازجمله اموری هستند که به خجالتی شدن فرزندان منجر می گردد چهارمین اثر تحقیر، سرزنش مدام کودک تأثیرات منفی بر شخصیت آن ها دارد و موجب ایجاد یک شخصیت نا سازگار می گردد. کودکی که کوشش می نماید در مقابل شما بایستد و مقابله به مثل کند.

امیرطهماسب ادامه داد: پنجمین نکته آن است که والدینی که به منظور کنترل رفتار کودک آن ها را مورد سرزنش، تحقیر و تنبیه بدنی قرار می دهند منتظر بروز رفتار های خشونت آمیز در بچه ها خود باشند در واقع این بچه ها از شیوه رفتاری والدین خودشان برای رفتار با دیگران استفاده می نمایند. ششمین پیامد، بچه های که در خانواده به خصوص در برخورد با والدین تحقیر و سرزنش می شوند و اعتماد به نفسشان کاهش می یابد، دارای اعتماد به نفس پایینی هستند و در مقابل خواسته های دیگران جرأت نه گفتن را از دست می دهند.

این درمانگر کودک با بیان اینکه این موارد گفته شده آثار روانی است که برکودک وارد می گردد و متاسفانه تحقیرشدن آثار جسمانی نیز خواهد داشت، اضافه نمود: از عواقب جسمی می توان به مواردی همچون بی اشتهایی، پر خوری، هیجانات منفی، اختلال در خواب، و حتی ترس و شب ادراری اشاره نمود.

وی با اشاره به اینکه اگر ما والدین به الگو بودن خود برای فرزندانمان اعتقاد داشته باشیم به رفتار های خود بیشتر دقت می کنیم، ادامه داد: بچه ها دقیقاً به حرف های ما و نحوه بیان ما گوش می دهند و رفتار های ما نقش مهمی در درک آن ها نسبت به خودشان دارد. برای آنکه فرزندمان درک سالم و درست تری از خودش به دست بیاورد، بهتر است از جملات دقیق تری در برخورد با آن ها استفاده کنیم. مثلاً به جای استفاده از این جمله که با کارهایت مرا دیوانه می کنی بهتر است بگوییم: برخی از کار هایی که می کنی ناراحت نماینده است. این جمله به او نشان می دهد که تنها بخشی از کار های او شما را ناراحت می نماید، نه همه کار ها و حتی خود کودک.

امیرطهماسب گفت: حتی در برخی ازمنابع گفته شده است که در بسیاری ازموارد تنبیه بدنی اثرات به مراتب کمتری از تنبیه کلامی دارند، البته این نکته اصلا به معنی تایید تنبیه بدنی نیست، ولی نشان دهنده اثرات مخرب تحقیر است. پس یادمان باشد هیچ گاه در ارتباط با تربیت کودک مرز ادب و احترام را نشکنیم حتی زمانی که قصد تنبیه او را داریم.