پیشگیری و درمان گرمازدگی با 10 نوشیدنی گیاهی
به گزارش آموزشگاه ما، با گرم شدن هوا و نزدیک شدن به فصل تابستان گرمازدگی یکی از مشکلاتی است که ممکن است برای هرکسی اتفاق بیافتد. گرمازدگی شرایطی است که بر اثر قرار دریافت در معرض گرمای شدید و افزایش بیش از حد دمای بدن ایجاد می گردد. از علائم گرمازدگی تغییر در حالت رفتار، تهوع و استفراغ، قرمزی پوست، تنفس سریع و پی در پی، ضربان قلب نامنظم و افزایش دمای بدن به بیش از 39 و 40 درجه سانتی گراد است. این علائم معمولاً در بچه ها، افراد سالخورده، بیماران خاص و کسانی که تجربه فعالیت و قرار دریافت طولانی در معرض گرما را نداشتند، بیش تر مشاهده می گردد.
به گزارش خبرنگاران؛ متخصصان طب سنتی و پزشکان تا به امروز روش های مختلفی برای درمان و پیشگیری از گرمازدگی مطرح نموده اند. تا به امروز مصرف گیاهان دارویی برای درمان گرمازدگی بیش از دارو های شیمیایی (مانند قرص های جوشان) مورد تاکید بوده است. در این مطلب به ده مورد از موثرترین نوشیدنی های گیاهی برای پیشگیری و درمان گرمازدگی خواهیم پرداخت.
گرمازدگی چیست؟
گرمازدگی موقعیتی حاد و تهدید نماینده برای زندگی است که در این حالت سیستم تنظیم نماینده دمای بدن به دلیل قرار دریافت طولانی مدت در هوای گرم یا فراوری بیش از حد گرما در بدن و یا وجود هر دو حالت از کار می افتد. در حالت گرمازدگی بدن قادر به دفع گرمای اضافی نیست؛ درنتیجه دمای بدن افزایش می بابد. گرمازدگی اغلب با کم شدن آب بدن همراه است. این عارضه می تواند اندام های اصلی بدن را تخریب کند.
علت اصلی گرمازدگی
علت گرمازدگی قرار دریافت در معرض دمای بالا به و یژه هنگامی است که با رطوبت زیاد و فعالیت بدنی شدید همراه باشد.
علائم گرمازدگی
پوست خشک و داغ، نداشتن تعریق، پوست قرمز و سپس کبود، تنفس کوتاه و سریع، نبض سریع و ضعیف، افزایش دمای بدن به بالای 40 درجه، سردرد، گرفتگی عضلات، گشادی مردمک چشم، گرفتگی صدا، سرگیجه، اسهال، تهوع، بی حسی، واکنش های روحی و روانی همچون بی حالی، آشفتگی، پرخاش گری و توهم از علائم گرمازدگی است.
اقدامات اولیه پس از گرمازدگی
هنگام گرمازدگی از به یکباره دوش دریافت با آب سرد، قرار دریافت در معرض باد مستقیم کولر و نوشیدن سریع مایعات بسیار خنک خودداری کنید. در صورت روبرو شدن با فرد گرمازده او را فوراً به سایه و جای خنک منتقل و حجم لباس هایش را کم کنید. به گزارش خبرنگاران، روی شریان های اصلی بدن مانند دو طرف گردن، زیر بغل و کشاله ران کیسه یخ قرار بدهید. مخلوط آب خنک با کمی نمک، آب میوه های خنک و آب دار مثل هندوانه، طالبی و خیار و دوغ های ترش کم نمک خنک مصرف گردد. شربت های خانگی سنتی مثل مخلوط خاکشیر و تخم شربتی با کمی آبلیمو و شکر نیز می تواند در بهبود فرد گرمازده موثر باشد.
بهتر است شربت ها را زیاد شیرین نکنید. علاوه بر این به تدریج و آهسته مایعات را میل کنید تا دچار مسائل گوارشی نشوید. در شرایط گرمازدگی باید از نوشیدنی های حاوی کافئین مثل قهوه یا نسکافه، چای خنک یا نوشیدنی های ورزشی کافئین دار خودداری کنید؛ چراکه مواد حاوی کافیئن ادرارآور هستند و باعث دفع بیش تر آب بدن می شوند. باید در نظر داشت افرادی که در محیط هایی با دمای بالا کار می نمایند یا در محل کار خود در معرض حرارت بالا قرار دارند، بیشتر مستعد گرمازدگی هستند.
نوشیدنی های گیاهی برای پیشگیری و درمان گرمازدگی
دمنوش عناب
درخت عناب با نام علمی Ziziphus Jujuba mill یکی از پرخاصیت ترین میوه ها را دارد. میوه عناب با طعمی شبیه به سیب و کُنار این روز ها در بیشتر خشکبار فروشی ها و عطاری ها قابل تهیه است. دمنوش عناب دارای طبع معتدل و تر یا سرد و تر لست که یکی از بهترین دمنوش ها برای پیشگیری و درمان گرمازدگی در تابستان به شمار می رود. برای برطرف گرمازدگی بهتر است میوه خشک عناب را بجوشانید و با شکر شیرین کنید. سپس این دمنوش را در فریزر بگذارید تا خنک گردد. اگر قصد رفتن به محیط گرم و شرجی بیرون را دارید، می توانید این دمنوش خنک را با خود به همراه داشته باشید.
شربت خاکشیر
زمانی که نام خاکشیر را می شنویم، ناخوداگاه یاد تابستان و شربت خاکشیر می افتیم. خاکشیر دارای فواید بسیاری برای سلامتی بدن است. از دانه های خاکشیر به عنوان معجون ضد گرمازدگی یاد می نمایند. طبع خاکشیر سرد است و می تواند در فصل گرما با کاهش دمای بدن به پیشگیری از گرمازدگی یاری کند. اگر خاکشیر را با آب گرم مصرف کنید، خاصیت ملین دارد و اگر با آب سرد، شکر و تکه های یخ میل کنید، از اسهال جلوگیری می نماید. شما می توانید برای تاثیر بهتر دانه های خاکشیر را با شربت آبلیمو ترکیب کنید.
دمنوش به لیمو
یک گیاه دارویی معطر است که بوی خوشایندی شبیه به و لیمو دارد. این گیاه بومی آمریکای جنوبی است که امروز در بعضی از مناطق معتدل ایران کشت می گردد. برگ های گیاه به لیمو را در اواخر فصل تابستان برداشت می نمایند. برگ های معطر به لیمو در درمان تشنج، سردرد، نفخ، سوء هاضمه، سرماخوردگی و بی خوابی کاربرد دارد. به گزارش خبرنگاران، دمنوش به لیمو فوق العاده آرامش بخش و تسکین دهنده اعصاب است. این دمنوش برای برطرف تپش قلب، کاهش استرس و خستگی های روحی بسیار مفید است. از گذشته تا امروز دمنوش سرد به لیمو را برای برطرف گرمازدگی موثر می دانند.
شربت تخم شربتی
تخم شربتی همان بذر گیاه ریحان است که به عنوان سبزی خوردن مصرف می گردد. تخم شربتی حاوی مقادیر غنی از فلانوئید ها و آنتی اکسیدان های مفید است که موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می گردد. شربت تخم شربتی یکی از بهترین نوشیدنی ها برای جلوگیری از گرمازدگی در فصل تابستان است. بذر ریحان به علت داشتن ترکیبات لعاب دار به صورت محلول در آب استفاده می گردد. لعاب این دانه ها پس از جذب آب به صورت ژله ای در می آید که می تواند برای برطرف عطش مورد استفاده قرار بگیرد. تخم شربتی را می توانیم با شربت های آبلیمو، بهارنارنج، گلاب و طارونه ترکیب کنیم.
عرق کاسنی
کاسنی گیاهی دارویی است که نوع وحشی آن پراکندگی وسیعی در مناطق مختلف ایران دارد. ازجمله خواص دارویی گیاه کاسنی تصفیه کبد، پاک سازی کلیه، خون ساز، ضد فشار خون، ضد یرقان و کنترل نماینده قندخون است. کاسنی دارای طبع سرد است و برای از بین بردن حرارت بالای بدن و برطرف عطش، نوشیدن یک لیوان عرق کاسنی در روز های گرم سال توصیه می گردد. برای برطرف گرمازدگی می توان یک لیوان آب خنک را با یک لیوان عرق کاسنی ترکیب کرد و هنگام فعالیت در محیط گرم جرعه جرعه از این نوشیدنی میل کنید.
عرق بیدمشک
بیدمشک درخت یا درختچه ای زینتی با گل های معطر است که از گل های این درخت عرق بیدمشک تهیه می گردد. عرق بیدمشک دارای طبع سرد و تر و خواص دارویی بسیاری است. از عرق بیدمشک برای معطر کردن شربت ها یا نوشیدنی های خنک در فصل تابستان استفاده زیادی می گردد. ازجمله خواص درمانی این گیاه دارویی تقویت قلب، آرامش دهنده اعصاب، برطرف خستگی، مفید برای فشار خون بالا، کاهنده حرارت بالای بدن و ضد گرمازدگی است. شربت بیدمشک را می توانید با تخم شربتی ترکیب کنید تا به معجونی معجزه گر برای پیشگیری از گرمازدگی در روز های گرم تابستان تبدیل گردد.
دمنوش برگ نیلوفر آبی
چای برگ نیلوفر آبی یا لوتوس از گذشته های دور در بین قبایل جنوب شرق آسیا برای برطرف گرمازدگی مورد استفاده قرار می گرفته است. کافی است برگ های خشک نیلوفر آبی را درون لیوان بریزید، به آن آب جوش اضافه کنید و با خرما یا شکر آن را شیرین کنید. مطالعات اخیر نشان داده اند که دانه ها و برگ های این گیاه در حفظ و کنترل دمای طبیعی بدن نقش به سزایی دارند. علاوه بر این دمنوش برگ گیاه نیلوفر آبی در کاهش وزن، کاهش فشار خون و درمان یبوست بسیار موثر است.
چای گل داوودی
گل داوودی گیاهی دائمی و متعلق به خانواده کاسنیان (Asteraceae) است. این گیاه با گلبرگ های زیبا و رنگارنگ به عنوان گیاه زینتی در بیش تر مناطق جهان شناخته شده است. از گل های گیاه داوودی در طب سنتی استفاده بسیاری می گردد. چای گل داوودی به عنوان یک ماده خنک نماینده طبیعی بدن و ضد گرمازدگی در چین کاربرد دارد. گل داوودی دارای طبع سرد و طعم شیرین است. برای تهیه چای گل داوودی به مقداری گل داوودی خشک و یک لیوان آب جوش احتیاج دارید. جهت کاهش تلخی دمنوش کمی شکر به چای اضافه کنید. برای اثربخشی بهتر این دمنوش دارویی آن را خنک بنوشید.
شربت گلاب
گلاب که همان عرق گل محمدی است، خواص دارویی بسیاری دارد. از فواید گلاب می توان به ضد التهاب، ضد نفخ، مقوی قلب، اشتهاآور و مقوی معده اشاره نمود. این اسانس خوشبو در عین حال که خواص مذکور را دارد، در پیشگیری از عطش و گرمازدگی هم بسیار موثر است. بنابر اعلام دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران برای معالجه اشخاص گرمازده بهترین راه خوراندن گلاب همراه با مقداری یخ است، به طوری که باعث استفراغ گردد و صفرا را از بدن خارج کند. نوشیدن گلاب (شربت خنک گلاب با اندکی شکر) گرمی درون بدن را از بین می برد و جسم را تقویت می نماید. به شربت گلاب نیز می توانید دو قاشق چای خوری تخم شربتی بیافزایید.
آب پیاز
آب پیاز یکی از بهترین درمان ها برای برطرف گرمازدگی محسوب می گردد. بسیاری از متخصصان طب سنتی و پزشکان استفاده از آب پیاز را اولویت درمان برای فرد گرمازده معرفی می نمایند. استفاده از آب پیاز در پشت گوش و قفسه سینه می تواند به کاهش دمای بدن یاری کند. برای هدف درمانی استفاده خوراکی از آب پیاز مطلوب تر است؛ اما می توانید مقداری پیاز خام را با زیره و عسل ترکیب و میل کنید. پیاز خام موجود در سالاد ها نیز می تواند حرارت بدن را کاهش بدهد.
منبع: فرارو